Tak, medyczna marihuana może znacząco łagodzić ból w określonych sytuacjach klinicznych – szczególnie w bólu neuropatycznym – jednak skuteczność zależy od rodzaju bólu, stanu pacjenta i indywidualnej reakcji organizmu. Jej stosowanie wymaga ścisłej kontroli lekarskiej i zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.
Czym jest medyczna marihuana?
Medyczna marihuana to susz lub preparaty z konopi zawierające kannabinoidy – głównie tetrahydrokannabinol (THC) i kannabidiol (CBD) – stosowane w terapii bólu, spastyczności czy nudności. W Polsce jest legalna od 2017 r., ale dostępna wyłącznie na receptę.
WHO podkreśla, że CBD „nie wykazuje potencjału uzależniającego ani właściwości psychoaktywnych” (WHO, 2018)¹.
Jak działa medyczna marihuana na ból?
Kannabinoidy oddziałują na układ endokannabinoidowy, regulujący m.in. percepcję bólu, nastrój i reakcję zapalną.
-
THC: działanie przeciwbólowe, rozluźniające mięśnie, poprawa nastroju; możliwe skutki uboczne w sferze psychicznej.
-
CBD: działanie przeciwzapalne i modulujące ból bez efektu odurzenia.
Badania pokazują, że aktywacja receptorów CB1 w ośrodkowym układzie nerwowym i CB2 w układzie odpornościowym może zmniejszać przewodzenie bodźców bólowych².
W jakich rodzajach bólu może pomagać?
Najlepiej udokumentowane zastosowania:
-
Ból neuropatyczny – metaanaliza JAMA wykazała istotną poprawę u ok. 37% pacjentów opornych na inne leki¹.
-
Ból nowotworowy przewlekły – szczególnie w terapii wspomagającej, gdy opioidy są nieskuteczne lub źle tolerowane.
-
Choroby zapalne – w RZS i fibromialgii obserwuje się poprawę u części pacjentów (ok. 20–30%)².
„Dowody są najsilniejsze dla bólu neuropatycznego, choć skuteczność w innych rodzajach bólu jest umiarkowana” – podsumowują autorzy przeglądu systematycznego w European Journal of Pain².
Jakie są ograniczenia i ryzyko?
Skutki uboczne:
-
senność, zawroty głowy, suchość w ustach, zaburzenia koncentracji,
-
ryzyko uzależnienia i psychozy (przy dużych dawkach THC),
-
możliwe interakcje z lekami nasennymi, przeciwdepresyjnymi, opioidami.
Długoterminowe bezpieczeństwo w leczeniu bólu wymaga dalszych badań – aktualnie brakuje danych z obserwacji >2 lat³.
Jak wygląda dostęp w Polsce?
-
Lekarz dowolnej specjalizacji może wystawić receptę, jeśli inne terapie zawiodły.
-
Produkt leczniczy jest sprowadzany do aptek w ramach importu docelowego lub z dostępnych serii.
-
Dawka i forma (susz, ekstrakt) dobierana jest indywidualnie.
Podsumowanie
Medyczna marihuana jest uzasadnioną opcją w leczeniu bólu opornego na standardowe metody, szczególnie neuropatycznego. Jej skuteczność potwierdzają liczne badania, ale nie jest to terapia uniwersalna. Decyzja o zastosowaniu powinna opierać się na analizie korzyści i ryzyka, prowadzona przez doświadczonego lekarza.
Źródła: