Szybka odpowiedź
THC (tetrahydrokannabinol) i CBD (kannabidiol) to główne kannabinoidy w konopiach.
- THC: psychoaktywne, wiąże się z receptorami CB1 w mózgu, zmienia percepcję i nastrój, stosowane m.in. w leczeniu bólu przewlekłego, nudności po chemioterapii i braku apetytu.
- CBD: niepsychoaktywne, działa pośrednio na układ endokannabinoidowy, wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwlękowe i neuroprotekcyjne, stosowane m.in. w terapii padaczki lekoopornej, lęku i stanów zapalnych.
| Cecha | THC | CBD |
|---|---|---|
| Działanie psychoaktywne | Tak | Nie |
| Główne receptory | CB1 | Pośrednio CB1, CB2, 5-HT1A |
| Efekty | Euforia, percepcja ↑, ból ↓ | Lęk ↓, stan zapalny ↓ |
| Zastosowania medyczne | Ból, nudności, apetyt | Lęk, padaczka, neuroprotekcja |
| Status prawny w PL | Medycznie (recepta) | Legalne (ograniczenia) |
Czym jest THC i jak działa?
Δ9-tetrahydrokannabinol (THC) to główny psychoaktywny składnik konopi.
Łączy się z receptorami CB1 w mózgu, wywołując efekty takie jak euforia, zmiana percepcji, wzrost apetytu czy obniżenie odczuwania bólu (Pertwee, 2008).
Zastosowania medyczne:
- łagodzenie bólu neuropatycznego i nowotworowego,
- redukcja nudności po chemioterapii,
- stymulacja apetytu w kacheksji,
- zmniejszanie spastyczności mięśniowej w SM.
Badania Whiting et al. (2015) potwierdzają jego skuteczność w bólu przewlekłym, jednak mogą wystąpić działania niepożądane: tachykardia, suchość w ustach, lęk, pogorszenie pamięci krótkotrwałej.
Czym jest CBD i jak działa?
Kannabidiol (CBD) nie jest psychoaktywny – nie powoduje odurzenia.
Działa pośrednio na układ endokannabinoidowy, modulując receptory serotoninowe 5-HT1A, TRPV1 i wpływając na metabolizm anandamidu (Campos et al., 2012).
Zastosowania medyczne:
- terapia padaczki lekoopornej (Devinsky et al., 2017),
- łagodzenie objawów lękowych (Bergamaschi et al., 2011),
- działanie przeciwzapalne i neuroprotekcyjne,
- potencjalne wsparcie w chorobach neurodegeneracyjnych.
Jakie są główne różnice w działaniu na organizm?
- THC – działa szybko (minuty przy inhalacji, do 90 min doustnie), efekty trwają 2–6 h; wpływa na nastrój, percepcję, apetyt, może powodować euforię lub niepokój.
- CBD – efekty subtelne, narastają powoli, brak zmiany percepcji; redukuje lęk, stan zapalny, wspiera regenerację układu nerwowego.
Czy można łączyć THC i CBD?
Tak. W tzw. entourage effect (Russo & Guy, 2006) CBD może osłabiać negatywne skutki THC, jednocześnie wzmacniając działanie terapeutyczne. W medycynie dobiera się proporcje indywidualnie, np. przewaga THC na noc (bóle), przewaga CBD w dzień (lęk, stan zapalny).
Status prawny w Polsce
- THC: dozwolone wyłącznie w marihuanie medycznej na receptę, max 0,2% w produktach ogólnodostępnych.
- CBD: legalne w suplementach, kosmetykach, olejkach – z zastrzeżeniami dot. znakowania i przeznaczenia.
Podsumowanie
THC i CBD różnią się przede wszystkim działaniem psychoaktywnym, mechanizmem działania i profilem terapeutycznym. THC działa silniej na mózg i percepcję, CBD – stabilizuje, działa przeciwzapalnie i neuroprotekcyjnie. Oba mają potwierdzone zastosowanie medyczne i w praktyce często stosuje się je razem.
Bibliografia
- Bergamaschi, M. M., et al. (2011). Cannabidiol reduces the anxiety induced by simulated public speaking in treatment-naïve social phobia patients. Neuropsychopharmacology, 36(6), 1219–1226. https://doi.org/10.1038/npp.2011.6
- Campos, A. C., et al. (2012). Multiple mechanisms involved in the large-spectrum therapeutic potential of cannabidiol in psychiatric disorders. Phil. Trans. R. Soc. B, 367(1607), 3364–3378. https://doi.org/10.1098/rstb.2011.0389
- Devinsky, O., et al. (2017). Trial of cannabidiol for drug-resistant seizures in the Dravet syndrome. NEJM, 376(21), 2011–2020. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1611618
- Pertwee, R. G. (2008). The diverse CB1 and CB2 receptor pharmacology of three plant cannabinoids. Br. J. Pharmacol., 153(2), 199–215. https://doi.org/10.1038/sj.bjp.0707442
- Russo, E. B., & Guy, G. W. (2006). A tale of two cannabinoids: The therapeutic rationale for combining THC and CBD. Med. Hypotheses, 66(2), 234–246. https://doi.org/10.1016/j.mehy.2005.08.026
- Whiting, P. F., et al. (2015). Cannabinoids for medical use: A systematic review and meta-analysis. JAMA, 313(24), 2456–2473. https://doi.org/10.1001/jama.2015.6358