Medyczna marihuana zawiera co najmniej 113 zidentyfikowanych kannabinoidów i ponad 500 innych związków chemicznych. Badania kliniczne potwierdzają, że kannabinoidy mogą skutecznie zmniejszać ból oraz nudności i wymioty związane z chemioterapią.
Działanie opiera się na oddziaływaniu kannabinoidów na receptory w układzie nerwowym, co pozwala na łagodzenie bólu bez wielu skutków ubocznych charakterystycznych dla opioidów. Najnowsze analizy pokazują, że ok. 44,5% pacjentów z rakiem doświadcza bólu, a 30,6% zmaga się z bólem umiarkowanym do silnego.
Najważniejsze kannabinoidy i ich właściwości
| Kannabinoid | Właściwości |
|---|---|
| THC | Przeciwbólowe, przeciwzapalne, neuroprotekcyjne |
| CBD | Przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwlękowe, przeciwpsychotyczne |
| CBG | Antybakteryjne, antydepresyjne, przeciwnowotworowe |
Skuteczność w leczeniu bólu nowotworowego
Izraelskie badanie z udziałem 2 970 pacjentów onkologicznych (2015–2017) wykazało, że po 6 miesiącach 60,6% odpowiedziało na terapię, a 95,9% zgłosiło poprawę ogólnego stanu zdrowia.
U pacjentów powyżej 65 roku życia 84,8% zgłosiło poprawę zdrowia po pół roku leczenia, a 58,1% kontynuowało terapię.
Skuteczność w różnych rodzajach bólu
| Rodzaj bólu | Efektywność |
|---|---|
| Ból neuropatyczny | Wysoka |
| Ból nowotworowy | Znaczna |
| Ból przewlekły | Zmienna |
Porównanie z opioidami
W badaniu izraelskim 18,1% pacjentów odstawiło opioidy całkowicie, a 21,9% zmniejszyło ich dawki po wprowadzeniu medycznej marihuany do leczenia bólu.
Badania nad działaniem przeciwnowotworowym
Z danych National Cancer Institute wynika, że w badaniach przedklinicznych THC hamował wzrost guza płuca u myszy o 60%, a CBD indukowało apoptozę w liniach komórek raka piersi – niezależnie od receptorów CB1 i CB2. To obiecujące, ale wciąż wstępne wyniki.
Dodatkowe korzyści
- Poprawa apetytu i zapobieganie kacheksji u pacjentów onkologicznych
- Poprawa jakości snu – średnie skrócenie czasu zasypiania o 15 minut
- Działanie przeciwlękowe i poprawiające nastrój
Sytuacja w Polsce
Medyczna marihuana w Polsce jest legalna od 2017 roku. Zgodnie z ustawą lekarz może wystawić e-receptę na maksymalnie 90 dni terapii. Preparaty dostępne są w aptekach, ale nie są refundowane przez NFZ.
Wniosek
Obecnie zarejestrowanych jest ponad 80 badań klinicznych nad zastosowaniem medycznej marihuany w onkologii. Wyniki wskazują, że może ona skutecznie łagodzić ból, redukować zapotrzebowanie na opioidy i poprawiać jakość życia pacjentów.
Bibliografia
- Schleider, L. B., Mechoulam, R., Saban, N., Meiri, D., & Novack, V. (2018). Prospective analysis of safety and efficacy of medical cannabis in large unselected population of patients with cancer. European Journal of Internal Medicine. PDF
- Abuhasira, R., Schleider, L. B., Mechoulam, R., & Novack, V. (2019). Epidemiological characteristics, safety and efficacy of medical cannabis in the elderly. Journal of Clinical Medicine, 8(11), 1819. https://www.mdpi.com/2077-0383/8/11/1819
- Greco, M. T., et al. (2024). Management of pain in cancer patients: An update. ecancermedicalscience, 18, 1821. https://ecancer.org/…/1821
- National Cancer Institute. (2025). Cannabis and Cannabinoids (PDQ®)–Health Professional Version. https://www.cancer.gov/…/cannabis-pdq
- Babson, K. A., Morabito, D., & Sottile, J. (2022). Cannabis, cannabinoids, and sleep: A review of the literature. Sleep Medicine Reviews, 62, 101565. PubMed
- Ustawa z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2017 poz. 1458. ISAP
- ClinicalTrials.gov. (2024). Cannabis AND Cancer. https://clinicaltrials.gov